Full Project Title: Strengthening Capacities of Alliance of Bangsa SangilFederation(ABSF) through Accessibility and representativeness inDavao and Sarangani Province

In Mindanao, the current health crisis adds up to the existing challenges faced by the ethnic groups, youth, women, and people organisation operating within the poverty and conflict-ridden zones. On the side of poverty and conflict,the vulnerability of these sectors in terms of terrorist recruitment and gender-based violence is well-documented (GSDRC, 2018. The Sangil tribe is an Indigenous people native inhabitants of Southern Mindanao and they live since time immemorial. The Sangil people are the direct descendants of that population that has developed on along the coastal areas of Sarangani bay and Celebes sea in the province of Davao Occidental and Sarangani Province before the start of the modern era. These Sangilshave since become Filipino and belong to the Bangsamoro group of people. Indeed, Sangil Families can relate genealogies to connectionwith Maguindanao or that enrich Maguindanao history particularly thefact that Buayan royalty also ruled the Sangil Island, Davao Region,and Sarangani on the time of SultanKudarat. Their population is concentrated in Balut and Sarangani Island Municipalities (15,037)and Jose Abad Santos (4,070) in the province of Davao Occidental where there are a total of 19,107 (NCCA). Lately, declared one of the minority group among Bangsamoro outside core territory. BalutSarangani Island is a coastal part of Davao Occidental along Celebessea as well as the boundary of the Philippines and Indonesia. In 2018, Sangiltribe has been experiencing an alarming situation of identity existence and citizenship from National Commission of Indigenous people as they form part of Bangsamoro ethnic group as well as Indigenous people. The tribe through their organization Alliance of Bangsa SangilFederation, a people organization member of ALTAHR has no available documentation of their customary laws as it practiced verbally since time immemorial. In the existing criticism among the tribe, due to lack of knowledge and capacities, their ancestral domain approximately with a land area of six thousand hectares( 6,000) and fifty thousand hectare of water area covered that occupied by Sangil tribe since time immemorial have claimed by another tribe through NationalCommission on Indigenous People( NCIP) Region XI in 2018. Presently, the War on drugs and war on terrorism including executive order 70, experienced by some leaders of the Sangil specifically, tagging associated with international terrorists because of the border areas between Philippines and Indonesia particular in Balut Island lead by the military forces and PNP in the region. There are existing criminalisation among Sangil leaders such as the case of 4 Sangiltribe faced trump up charges and illegal detention. Most of the youth, especially the youth, women face discrimination of Citizenship, the identity of being the minority among minorities. The overall objective of theproject is to strengthen the Capacities of Sangil Tribe through accessibility, Representation, and Empowered Communities in their provinces. This project will be implemented within the period of 12months targeting 500 leaders who came from the Alliance of Bangsa SangilFederation in the 16 communities that are community partners of the altar in Sarangani Province, General Santos City, and DavaoOccidental. The action will employ three (3) mutually reinforcing strategies of Awareness raising, capacity development building, campaign and Research documentation. The target groups are themembers of the Alliance of Bangsa Sangil Federation (ABSF), fromdifferent 16 communities within 6 Municipalities ofDavao Occidentaland Sarangani Province, comprise of Balut Sarangani Island, JoseAbad Santos, Glan, Kiamba, Maasim and GeneralSantosCity. This project contributes, the communities of Sangil tribe are Oriented interms of their rights to self-determination and Ancestral domain; practice through capacity and skills and reduced their vulnerability as one of the minority group within their community.

“SANGIL TRIBE PROUD IPs”

Introduction:

Ang Sangil tribe ay isang grupo ng mga Indigenous Peoples sa Pilipinas bilang patunay ay makikita sa IPRA law ay kabilang sa 110 na mga katutubo. Subalit kinakailangan parin ng mga dokumentasyon sa history at genealogyng Sangil tribe na maipasa sa NCIP upang ganap na maangkin at matamasa nila ang mga karapatan na nakasaaad sa batas.

Ang Alliance of Bangsa Sangil Federation (ABSF) ay organisasyong nagsusulong upang mapalakas ang kaalaman at liderato ng mga Sangil Elders ay naging bahagi sa mga paguusap ng mga tribo kung paano maisakatuparan ang mga issues na kinakaharap ng Sangil. Kaya dahil dito ay nagsikap ang ABSF na makahanap ng mga institusyon na maaring makatulong sa mga activities na maaring gawin, at nan gang Voice-Philippines ay nagbukas ng opportunity ang ABSF ay napasama sa mga nasuportahan.

Bilang mga katutubo ay nais malaman ng mga tribong Sangil ang kanilang Karapatan na nakasaad sa batas ng IPRA Law, na naayon sa kanilang pamamaraan bilang mga Sangil, at higit sa lahat nais nilang maangkin ang karapatan na magkaroon ng Ancestral domain claim, at magkaroon nga representasyon an lider ng tribo sa mga pamahalaang local. Sa kasalukuyan ay patuloy ang intervention ng NCIP sa mga kumunidad ng sangil lalo na sa Jose Abad Santos at Balut Island Davao Occidental.

Ang project implementation ay napakalaking programa sa Sangil tribe, sapagkata sa unanag pagkkataon ay nagkaroon ng orientasayon na kung saan ay napag uusapan ang kanilang mga karapatan bilang katutubo at dahil ditto ay mas lalo sila nagkaroon ng interest kung paano magkaroon partisipasyon ang tribong Sangil sa desisyong papmpulitikal at ekonomiya sa local na pamahalaan. Nag organisa ang ABSF sa tulong ng ALTAHR kung paano ang mga elders, kababaihan, kabataan, at ang Indigenous Political Structure ay makilahok sa mga usapin. Isa sa mga pagsubok na nakita ng mga implementor ay yung malalayong kumunidad ng sangil na sakop ng dalawang probinsya, ang pagtawid sa balut island sa pamamagitan ng motorboat pag masama ang panahon ay maantala, at panghuli ay nagkakaroon nga debate sa pagitan ng mga elders dahil sa pagkakaiba ng mga narraitives at perspective. Ngunit sa bandang huli ay nagkakasundo parin, sapagkat napagtanto nila na mas inuuna ang pangkalahatan na kapakanan ng tribo. And the implementing is handling the situation to avoid internal conflict among the leaders.

Una ang project ay nagbigay ng awareness sa mga Sangil kung paano nila mas mapatingkad ang Kanilang Indigenous Political Structure at nagpamulat sa kanilang kaisipan na bilang katutubo ay hindi naiiba, at may patas na pagtrato ng gobyerno. At nagkaroon pagbabago sa mga komunidad ng sangil nang magkaroon ng Memorandum of Agreement ang sangil tribe at Manobo Bla’an ICCs/IPs na magkaroon ng rotation na representasyon sa pagka Indigenous Peoples Mandatory Representatives sa mga Barangay at Munisipyo ng Jose Abad Santos at Balut Island, at Malaya ang dalawang tribo sa pagproseso ng kanilang ancestral domain claim (CADT). Sa kasalukuyan naging mapayapaat matiwasay na ang paninirahan at pamumuhayng mga tribong Sangil. Ang pagkakaroon ng suporta ibingay ng voice sa proyekto na ito ay napakalaking opportunidad na naisulong ng Sangil na magkaroon ng represesntasyon sa LGU ng JAS at Balut island, na maging ganap na native inhabitants dahil natutukan ng proyekto ang matagal na requirements na kilangan macomplyng Sangil ang History at Genealogical background ng Sangil tribe.

Napakaraming aral aming nakuha sa proyekto na ito, hindi lng yong natulungan ang Sangil tribe sa kanilang mga karapatan na maasert ang kanilang pagiging native inhabitants, at magkaroon ng territory of domain, but along the way ay hindi talaga sila naiiba sa mga Indagenous Peoples na mas kilala sa buong bansa, tulad ng Igorot, Tiduaray, Higaonon, Subanen, Mamanwa at Bontoc, dahil meron din sila mga likas na Sistema sa lahat ng aspeto tulad ng leadership at Hustisya at mga paniniwala na kung saan ay nakasalalay sa mga espiritu na nagmumula sa kalikasan.

Ang pagod at hirap sa byahe dahil sa malalayong kumunidad at kawalan ng mga internet connection. Kaya sa kalagitnaan ng implementasyon ay napag isipan namin ay napag isipan naming na kilangan magkaroon ng dalawang team na magmula sa Altahr at ABSF ang mag implement ng activities para mas mapadali at mabawasan ang loading na trabaho. At kung mapagbigyan man muli ng voice na isa pang pagkakataon ng proyekto baling araw ay sana masuportahan ang delineation ng Sangil Ancestral Domain Claim at pag sagot sa Commission on Enbanc hearing.

Ang proyekto na ito ay napakalaki ng impluwensya sa kabuuan ng tribong Sangil sapagkat napakaraming dialogue ang naisakatuparan ng gobyerno para sa Tribong Sangil sa tulong ng VOICE ay mas nakilala ang Sangil tribe. And also during project the Sangil tribe went to NCIP Region for lobbying. And the Regional director who has been instrument in shaping the work and assertion of Sangil. While the former NCIP Chairman during the Aquino administration Atty. Leonor Quintayo the provincial officer has always been supportive.

The decision made by NCIP region that the Bangsa Sangilare identified as native inhabitants and allowed them to claim their Certificate of Ancestral Domain Claim. The challenge that we have faced during the project implementation is the difficulties in reaching communities, the long travel in to two provinces.

CONCLUSION

The project titled ‘Strengthening the Capacities of Alliance of Bangsa Sangil Federation (ABSF) through Accessibility representativeness in Davao Occidental and Sarangani Province. Ang lahat ng activities ay nakapagbigay halaga sa buhay ng mga Sangil tribe, especially during the community education on Indigenous Peoples Rights is the most appreciated activity by the sangil community itoy nakapagbigay ng kaalaman para sa sarili nilang karapatan bling mga katutubo.

Ang kabuuan ng proyekto ay nagtapos sa isang taon na implementasyon subalit ang dulot nito sa buhay ng Sangil ay kaginhawaan at katiwasayan sa buhay ng mga bagong henerasyon ng tribo. Sapagkat natapos man ang implementasyon ng programa ay nagkaroon naman ng intervention ang NCIP Davao Occidental para supportahan ang nalalabi pang mga proseso para matapos na ang delliniation ng ancestral domain claim ng Sangil tribe.